Wiadomości z kraju i ze świata 21 2024/7 (283) kalejdoskop oraz lepsza konkurencja o klientów i o międzynarodowe projekty badawczo-rozwojowe. Stworzono także nowe interdyscyplinarne kierunki badawcze, co ułatwia pozyskiwanie międzynarodowych grantów i zagranicznych partnerów biznesowych do projektów o wysokim stopniu innowacyjności. - Zajmujemy się badaniem odporności powierzchni na czynniki chemiczne, termiczne, mechaniczne, wilgotnościowo-temperaturowe i inne zgodnie z procedurami opisanymi w polskich i międzynarodowych normach przedmiotowych – mówił Andrzej Noskowiak. - W zależności od potrzeb partnerów prowadzimy badania powierzchni elementów wytworzonych z drewna, płyt drewnopochodnych, różnego typu tworzyw i metali, mających zastosowanie głównie w produkcji mebli, podłóg, wyposażenia wnętrz, stolarki otworowej oraz małej architektury ogrodowej. Istotną częścią badań związaną z meblarstwem są badania starzeniowe materiałów i elementów stosowanych w mieszkalnictwie. Dotyczą ścierania, zarysowania oraz mikro zarysowania, uderzenia, kontaktem powierzchni z zimnymi i ciepłymi płynami oraz zaplamieniem. Zajmujemy się także badaniami odporności powierzchni elementów wykończeniowych, eksponowanej na zmienne warunki temperaturowo-wilgotnościowe oraz warunki atmosferyczne z udziałem światła UV, UV-VIS i wody. Alternatywne wykorzystanie biomasy drzewnej Podczas gdy biomasa jest ważnym zasobem odnawialnym i może przybierać różne formy, od odpadów rolniczych po odpady żywnościowe, leśne i budowlane to pozostałości z przetwórstwa drewna, jako odpady z biomasy są głównie brane pod uwagę przy produkcji bioenergii. Odnosi się to również do Unii Europejskiej, gdzie biomasa produkowana w kraju stanowi główne źródło energii odnawialnej. Z tego powodu badania naukowe dotyczące procesów w łańcuchu wartości biomasy koncentrują się zazwyczaj na jej efektywnym wykorzystaniu energetycznym. Jednakże, w zależności od dokładnego rodzaju pozostałej biomasy, mogą również istnieć rozwiązania alternatywne dla jej wykorzystania, które są znacznie mniej zbadane. Tymczasem biomasa drzewna, taka jak pozostałości leśne czy z obróbki drewna może być poddana recyklingowi i ponownie wykorzystana, stanowiąc bardziej przyjazną dla środowiska alternatywę dla produkcji bioenergii. Dlatego celem projektu „Odwrotny łańcuch dostaw pozostałości biomasy drzewnej” jest opracowanie modeli odwrotnych procesów logistycznych dotyczących pozostałości biomasy, koncentrując się na pozostałościach drzewnych jako przypadku zastosowania. Dodatkowo celem jest identyfikacja kluczowych problemów optymalizacyjnych związanych ze zbieraniem, sortowaniem, transportem, magazynowaniem i przetwarzaniem tej biomasy, a także dostarczeniem efektywnego modelu i algorytmu ich rozwiązania. Resztkowa biomasa drzewna może mieć wiele rodzajów i cech, mogą istnieć dla niej różne potencjalne zastosowania. Różne gałęzie przemysłu wymagają szczególnych rodzajów resztek drewna, a optymalny rozkład i przetwarzanie dostępnej biomasy musi również uwzględniać, takie czynniki jak oczekiwane wskaźniki bilansu drewna. Projekt jest realizowany przez Poznański Instytut Technologiczny, we współpracy z InnoRenew CoE (Słowenia), TU Wien (Austria). Zakończenie projektu planowane jest na wrzesień tego roku. Płyty i belki z… odzysku Pod kierunkiem dr inż. Andrzeja Noskowiaka został zrealizowany projekt o akronimie MATRECBUD zakładający opracowanie wielofunkcyjnych materiałów i wyrobów kompozytowych, w postaci płyt i belek, wytwarzanych na bazie surowców pochodzących z odzysku, w szczególności surowców odnawialnych, w tym drewna rozbiórkowego, odpadów przemysłu tekstylnego i skórzanego. - Udało się takie produkty uzyskać z dostępnych na rynku lokalnym surowców wtórnych o potencjale aplikacyjnym w budownictwie, ale konieczne są dalsze działania dla wytworzenia materiałów kompozytowych z wytypowanych surowców wtórnych, które by można stosować na konstrukcje domów czy mebli – mówił Andrzej Noskowiak. – Szczególnie pod kątem optymalizacji technologii ich wytwarzania oraz zbadania cech techniczno-użytkowych. Potrzebna jest współpraca z recyklerami oraz firmami produkującymi materiały i wyroby dla budownictwa. Obowiązujące dyrektywy unijne kładą nacisk na wykorzystywanie przyjaznych środowisku surowców wtórnych, które są cennym źródłem zasobów materiałowych, redukującym strumień generowanych odpadów. Znanych jest wiele sposobów wykorzystania różnego rodzaju surowców wtórnych, jednak nadal uzasadnione jest prowadzenie prac badawczych i wdrożeniowych nad nowymi, ekologicznymi sposobami ich zagospodarowania. Usługi dla meblarstwa Centrum Badań Laboratoryjnych realizuje poza projektami usługi badawcze dla Instytutu oraz klientów biznesowych. Są to badania akredytowane zgodnie z normami branżowymi, ale także nieakredytowane. Centrum opracowuje też nowe metody badawcze i prowadzi działalność normalizacyjną. W zakresie badania mebli brane są pod uwagę, takie parametry jak: wytrzymałość, trwałość i bezpieczeństwo użytkowania. Badane są meble do siedzenia oraz do leżenia i do przechowywania a także stoły i biurka, zarówno do użytku domowego i publicznego. Rozwinięty jest dział badania klasy reakcji na ogień, między innymi mebli. Centrum Badań Laboratoryjnych prowadzi je w jedynych w Polsce komorach wielkogabarytowych symulujących pomieszczenia mieszkalne. Wykorzystywane są też do badań emisji lotnych związków organicznych z materiałów drzewnych oraz wyrobów stosowanych do wyposażenia wnętrz. Rezultatem badań w tym zakresie jest wynalazek „Sposób otrzymywania warstwy barierowej zabezpieczającej przed działaniem ognia, sposób ochrony tworzywa drzewnego przed działaniem ognia, warstwa barierowa zabezpieczająca przed działaniem ognia oraz zastosowanie warstwy barierowej do wytwarzania sklejek komponentowych”. Rozwiązanie dotyczy sposobu zmniejszenia palności tworzyw drzewnych z zastosowaniem żywic polikondensacyjnych, szczególnie melaminowo-mocznikowo-formaldehydowych oraz środków przeciwogniowych łatwo podlegających procesowi wymywania. W rozwiązaniu według wynalazku możliwe jest zastosowanie proekologicznych środków bezpiecznych dla człowieka i jego środowiska z wykorzystaniem obłogów sklejkowych nasyconych łatwo rozpuszczalnymi w wodzie chemicznymi retardantami przeciwogniowymi oraz bezodpadowej żywicy kondensacyjnej, które tworzą warstwę barierową zabezpieczającą przed działaniem ognia. • Podczas badania mebli wykonywane są czynności w zakresie wytrzymałości, trwałości i bezpieczeństwa użytkowania. Fot. J. Bekas
RkJQdWJsaXNoZXIy NzIxMjcz