Miliony pracowników niemal z dnia na dzień przeszło na model pracy zdalnej. To bardzo dobre rozwiązanie na trudny czas epidemii i ograniczenia kontaktów międzyludzkich, ponieważ umożliwia organizacji dalsze funkcjonowanie, przy zachowaniu rekomendacji w zakresie bezpieczeństwa. Gdy jednak praca zdalna staje się koniecznością, a nie wyborem, uwydatniają się jej wady i związane z nią ograniczenia.
Z pracą zdalną wiąże się wiele korzyści, które mają wymierną wartość zarówno dla pracowników, jak i pracodawców.
– Nowoczesne technologie komunikacyjne sprawiają, że można być w stałym kontakcie z pracodawcą i klientami niemal z każdego miejsca na świecie i w każdych okolicznościach – wystarczy laptop i dobre łącze internetowe. Liczy się wykonanie pracy na czas i zaraportowanie jej wyników – mówi Bartosz Kozieł, członek zarządu Nuvalu, polskiej firmy doradzającej klientom na rynku nieruchomości komercyjnych. – Widząc, w jakim kierunku rozwija się sytuacja, podjęliśmy natychmiastową decyzję o przejściu w tryb pracy zdalnej. Skoro technologia pozwala nam pracować na odległość, nie ma sensu ryzykować. Zmiana modelu funkcjonowania została przeprowadzona płynnie i efektywnie, wszyscy pracujemy na pełnych obrotach. Różnica polega na tym, że się nie widzimy osobiście – dodaje.
Badanie przeprowadzone na zlecenie pracuj.pl wskazuje główne korzyści pracy na odległość. Większość ankietowanych za kluczową zaletę tego modelu uważa elastyczny czas pracy (63 proc.), a także brak konieczności tracenia czasu na dojazdy (62 proc.). Niewiele mniej (58 proc.) zwraca uwagę na sprawniejsze łączenie pracy zawodowej z obowiązkami domowymi.
Podstawowym warunkiem sukcesu modelu pracy zdalnej, podobnie zresztą jak w przypadku pracy biurowej, jest odpowiednia kultura organizacyjna firmy.
– Pracownicy muszą mieć dobry dostęp do ekosystemu komunikacji i wymiany informacji, w którym potrafią sprawnie się poruszać. Wzajemne oczekiwania i reguły współpracy muszą być maksymalnie przejrzyste, by uniknąć nieporozumień. To szczególnie ważne, gdy brakuje bezpośredniego, stałego kontaktu z przełożonym. Oczywistym warunkiem powodzenia modelu zdalnego jest też wyposażenie pracownika w odpowiednią infrastrukturę techniczną i dostęp do danych – dodaje Bartosz Kozieł.
Saldo korzyści pracy zdalnej diametralnie zmienia się w sytuacji, w której taki model staje się przymusem. Obecnie mamy do czynienia właśnie z taką sytuacją – firmy kierując się zaleceniami rządu i specjalistów oraz troską o pracowników, wysłały do domu wszystkich, którzy mogą w ten sposób pracować. Gdy praca na odległość jest koniecznością, jej wady stają się szczególnie widoczne.
– Osoby dysponujące dużym domem mogą stworzyć sobie komfortowe, wręcz sterylne warunki. Sytuacja jest znacznie bardziej skomplikowana w przypadku tych, którzy mieszkają z rodzinami w niewielkich mieszkaniach. Muszą sobie poradzić z wieloma czynnikami rozpraszającymi – brakiem odpowiedniego pomieszczenia i stanowiska, aktywnością dzieci czy ogólnym hałasem. Koncentracja w takich warunkach jest dużym wyzwaniem, a nie każdy potrafi i może efektywnie pracować w nocy, gdy wszyscy śpią – mówi Bartosz Kozieł.
Kolejną kwestią jest samodyscyplina – gdy brakuje sztywnych godzin pracy i jasnego rozdzielenia życia domowego od zawodowego, czasem trudno się zmobilizować. Istotnym problemem jest też izolacja – wideokonferencje nie są wystarczającym środkiem zapewniającym możliwość pracy w zespole, a człowiek jest istotą społeczną, potrzebującą kontaktu z innymi. Powyższe tezy potwierdza badanie przeprowadzone na zlecenie pracuj.pl, które definiuje obszary głównych utrudnień, z jakimi spotykają się pracownicy w modelu zdalnym. Połowa badanych (50 proc.) wskazała na trudności związane z samodyscypliną, 45 proc. – na ryzyko bycia rozpraszanym przez inne czynności domowe, 41 proc. narzekało na mniejszy dostęp do kontaktów z innymi pracownikami. Brak bezpośredniej styczności z innymi przekłada się na ograniczone możliwości wymiany myśli czy spostrzeżeń, można więc przypuszczać, że obecna sytuacja w dłuższej perspektywie będzie miała wpływ na obniżenie efektywności i poziomu realizacji celów.
~gac
